Dumìnica 9 dë Stèmber 2012
Superga (Turin)
Arneuv dij Vot ëd Soperga
ant l’ocasion dla Festa Nassional ëd Piemont-Savòja
Rosare e Santa Mëssa a la Basìlica ‘d Soperga (Turin)
Onor al Drapò piemontèis e esecussion ëd l’Imn nassional
Për ël ters ani i-j ciamroma a la Madòna ‘d dene torna na man e ‘d ten-e Piemont sota sò mantel. La prima dumìnica apress dla Festa Nassional da tut ël Piemont e da la Savòja i tornroma trovesse a Soperga për arnové ij vot e presenté nòste intension.
1704: arlongh dla guèra ‘d sucession d’Ëspagna ël Ducat ëd Savòja a l’é anvadù da j’armeje fransèise ‘d Luis XIV; Savòja a l’é përdùa, e parèj Susa, Vërsej, Civass, Ivreja e Nissa. Ai 12 ëd magg dël 1706 Turin a ven butà sota assedi da 60.000 soldà (l’armeja piemontèisa a na conta 6.600, pì 5.000 ëd la Vardia Nassional). S’as perd Turin, Piemont a dëspariss. Tùit ij di a pieuvo ‘n sla Capital pì che 8.000 canonà. L’eròe Pero Mica, la neuit dij 30 d’aost, a sacrìfica soa vita për antërdì l’intrada dj’inimis da le galarìe; parèj ‘d chiel vàire e vàire d’àutri eròe sensa nòm.
Ai 31 d’aost la Beata Vèrgin Maria as mostra ant n’aparission a Mare Maria dj’Àngej, e a-j dis che se Turin a la pija për Protetriss e a-j dédica na festa a costa protession, dnans dël di ‘d soa Natività a sarìa stàit delivrà da l’assedi.
Ai 2 dë stèmber ël Duca Vitòrio Amedé II e sò cusin ël Prinsi Eugeni ‘d Savòja, comandant ëd l’armeja imperial, ruvand da Chér a monto an sël Brich ëd Soperga për vaité la landa con j’assediant rangià dantorn ai rampar dle fortificassion, e lì a decido la stategìa dl’assàut.
A cola mira a intro ant la gesiòta dla Vergin-a dle Grassie ch’a-i era an sël Brich, a s’anginojo ai pé dla statua, a-j ciamo a la Vèrgin Maria la protession ëd la Capital e fan vot che, s’a l’avèissa salvà ‘l Piemont, a l’avrìo edifià na gròssa basìlica për feje onor.
A l’alba dij 7 dë stèmber 1706 j’àustro-piemontèis a-j dan l’assàut a le trincere fransèise. Fin-a le milissie assedià a seurto da ‘n Turin e a bogio l’atach. L’inimis a l’é an an dërota a trèi bòt dël dòp-mesdì. Ël Duca e ‘l Prinsi a intro an Turin delivrà, Piemont-Savòja a l’ha dësfendù soa indipendensa. Për onoré ‘l Vot, dël 1717, pen-a riardrissà le finanse dl’Ëstat, Vitòrio Amedé a-j confida a l’architet Flip Juvara la costrussion ëd la majestosa basìlica, consacrà dël 1731.
Da antlora ij 7 dë stèmber a l’é la Festa Nassional dël Piemont-Savòja, nòstr Pais. La Festa Nassional a l’é stàita stërmà, parèj ëd tuti ij sìmboj, ij leu e ‘d tut lòn ch’a marca nòsta stòria e ch’a l’é significativ për nòstr pòpol e soa identità.
Essend rivà ‘l temp d’arpijesse lòn ch’a l’é nòstr e che ij vej Piemontèis a l’han lassane, i voroma giusta pijé l’andi da la Festa Nassional e da l’arneuv dij Vot për la liberassion ëd Piemont-Savòja da tut ël mal e ‘l brut ch’a l’é tacasse a nòstr pòpol e a nòstr Pais.
_______________________________________
L’organizzazione quest’anno l’abbiamo lasciata libera… La festa era nata spontanea.
La sera del 7 settembre i Piemontesi accendevano tutti un lumino dalla finestra per ringraziare la Madonna.
Il giorno dopo si recavano in processione a Superga, assistevano alla Messa e poi facevano merenda sui prati. Quel giorno si chiamava proprio “la Madòna dla marenda”, e ne abbiamo notizia ancora negli anni Quaranta del Novecento.
Abbiamo quindi ritenuto opportuno, quest’anno, non organizzare alcun pranzo, ma lasciare libera la gente di portare la propria “marenda”, per sé o da dividere con gli amici. In caso di pioggia potremmo disporre di un locale coperto.
Chi volesse comunque pranzare al ristorante si metta in contatto con noi (giovpiem@yahoo.it) per ricevere le proposte.
Ci troviamo alle 10 sul piazzale, dove verrà pregato il Rosario in piemontese. Renderemo omaggio alla statua della Vergine di Superga (quella del voto) e poi assisteremo alla Messa. Alla fine ci sarà il rinnovo dei Voti e l’esecuzione dell’inno nazionale. Poi la marenda, e nel pomeriggio possibilità di visite. Chiunque può proporre momenti di svago, di divertimento, di riflessione, di musica, chiunque può (anzi, è invitato a farlo) portare il proprio contributo. Noi chiediamo soltanto il rispetto della religione e della lingua; inoltre sarebbe bene non portare insegne di partito.
Iv ëspetoma tùit, gavà gnun.