Nino Còsta
(Turin, 1886 -1945)
Ël turinèis Nino Còsta (1886-1945) a l’é ‘l poeta pì popolar an Piemont. Colaborador d’Ël Birichin, a l’é slontanassne për fortì soa convinsion d’tiré sù ‘l livel ëd la poesìa piemontèisa, che a col’época a l’era spërfondà ant ël provinsialism. Tutun Pacòt, a na serta mira, a l’ha ancor consideralo “dialetal”: an efet as peul disse che Còsta a l’ha scrivù ij sò vers an turinèis, nen an piemontèis. Colaborador a la redassion ëd test dë scòla, autor ëd poesìe an fransèis e ‘d test për ël teatro, Còsta a l’ha scrivù apopré tërzent poesìe an piemontèis. Ij sò lìber Mamina (1922), Sal e pèiver (1924), Brassabòsch (1928), Fruta madura (1931), Ròba nòstra (1938), Tempesta (1945) e Tornand (surtì apress soa mòrt, 1977) as treuvo ancor tuti an comersi mersì a l’editor turinèis Viglongo – bele che la grafìa dij test a sia nen vàire lòn. A l’é mòrt dël ’45 an càusa al magon d’avèj përdù sò fieuj Mario, partisan.
► Arrigo Frusta: Nòte për në studi su Nino Còsta
«Turinèis fin-a andrinta a l’ànima, ma d’orìgin canavzan-e e monfrin-e, Còsta a dedica ‘d composission bondose a soa sità e a soa tèra. […]
Turin ant le poesìe ‘d Costa a l’é col anfern ëd crij e ‘d tanf ch’a s-cionfa da le balade ‘d Pare Isler: ël Turin ch’a seurt da vers ëd Còsta a l’é na capital luminosa travajensa e fiamenga, ch’a-j anspira n’amor artornà, un sentiment sempe ornassent d’atacament a la grandeur passà che la veja capital a-j arciama e ch’ant ël cheur dël poeta a chita mai d’arvive. […]
Lòn ch’a l’era stàita Milan për il Porta, Ferrara për l’Ariost, Roma për il Belli, a l’é Turin per Costa».Sergi Girardin
► Rassa nostran-a
► La copà
► La Consolà
► Ël crin
► Farchet ëd montagna
► 14 Luj, Complenta për la sità ‘d Turin
► NINO CÒSTA ëd Tavo Burat | «La notissia»
.
Ombre
Nino Còsta
J’ani a chërso: la vita a j’ambaron-a
e ‘l temp a cor parèj d’ un can da cassa;
tuti ij di i é ‘n sagrin ch’a në scopassa,
tuti ij di i é ‘n bel seugn ch’ a n’ abandon-a.
Aso vej e bast neuv! … La stra l’é dura
e ‘l cheur l’é strach: le pen-e a l’han frustalo,
j’ombre, lontan-e sl’ orisont, a calo
e l’aria tut antorn ven già pi scura…
Ma fin ch’as sent canté da ‘n lontanansa
na lòdola ‘nt ël cél, seren-a e àuta,
fin che sla tèra i é ‘n cunòt ch’a biàuta
e fin che drinta ‘l cheur i é na speransa,
sì ch’a-i n’anfà se ‘l temporal ch’a monta
an manda ‘ncontra nìvole ‘d tempesta:
i é sempre ‘l pòst për na canson da festa
contra ij maleur che nòstr destin an pronta.
(Ròba Nòstra, 1938)
► Ariondassa: Ombre (mùsica ‘d Rinaldo Doro)
Da lese: Sergi Girardin (McGill University, Montréal), Nino Costa: ambrun dij cé, obada dl’arnassensa poética piemontèisa an “At dël VIII Rëscontr Antërnassional dë Studi an sla Lenga e la Literatura piemontèisa” (1991), Alba 1994.
.