«…E se i l’avroma bzògn d’un arciam a la grandëssa sla nòstra rassa, o d’una consolassion për le nòstre angosse, “La copà” o “ La prima sosta” a saran sempre lì a dene, paròla dòp paròla, l’orgheuj o la pen-a, la giòja o le làcrime dël sò grand cheur. Për tut sòn i arcordoma e i veneroma Còsta com un Mèistr; për tut sòn i dijoma che la glòria soa a l’é la glòria nòstra e dël nòstr Piemont”. (“Sile”, an sël Musicalbrandé n. 48, Dzèmber dël 1970).
Su, ant la doja piemontèisa, versa ancora lòn ch’a-i resta
– dòpo l’ùltima batòsta – dòpo l’ùltima tempesta –
dël vinet ch’i dësbotiavo quand ch’a l’era ‘l di dla festa,
ch’i na bèivo na copà.
Da col temp che ‘d ròbe neuve pòch për vòlta a son frustasse,
che ‘d përson-e a j’ero ansema che peuj dòp son separasse
e che ‘d file ‘d teste àute son dventà dle teste basse,
ma ‘l vinet l’é nen cambià.
Guarda ‘n pò come ch’as guerna ciàir e san, fin e sincer:
com a scapa da ‘nt la bota, com a fris ant ël bicer,
quasi quasi ch’as dirìa ch’a l’han mach tiralo jér
da ‘nt le cròte dël Monfrà.
Versa pura sensa gena; l’é pa un vin ch’a dà a la testa.
Lassa pura ch’a n’arlegra e ch’an buta ‘l cheur an festa.
Se la doja l’é ‘n pò frusta, l’é però na doja onesta,
l’é la doja ‘d nòstra ca.
Giontje ansema le memòrie dël bon temp ch’a l’é passaje,
le miserie e le baldòrie, le strachësse e le bataje,
le passion ch’a s’anviscavo com ël feu da le buscaje,
le speranse e j’ilusion.
E ij soris ch’a tërmolavo sle bochin-e moscatele,
e ij basin ch’i vendumiavo sota ij brombo dle tirele,
e le còse antiche e triste, e le còse antiche e bele
ch’i na faso na canson.
E cantomla ancor na vòlta con la bela companìa,
con la vos ch’a treuva ancora le volade d’alëgrìa,
mentre fòra – an mes a l’ombra – i é la Mòrt ch’a fà la spìa
pen-a lì, virà ‘l canton.
Ma s’a-i é, guardomla an facia. Soma gent ëd bon-a rassa
Sì ch’a-j fà se j’ani a chërso – se la vita a në strapassa.
L’oma forse ‘l sangh pì màire – la caviera meno s-ciassa,
ma ‘l cassiòt l’é sempre bon.
Na canson dla nòstra tèra fà pì gòj che na cocarda,
quaicadun a la dëspresia, ma l’é n’ànima bastarda.
Noi ch’i soma ‘d marca franca la cantoma a la goliarda
con na fiama andrinta a j’euj.
E antratant ij gran a sponto, e ant le vigne ij branch a buto,
e ant le ca i é le maraje ch’a travajo e ch’a discuto.
Gnun-e tëmme ch’i së sperdo. Quand che ij pare a stago ciuto
s’ancamin-o ij nòstri fieuj.
Fruta madura, 1931 ©Viglongo
La Copà lesùa da Gipo Farassin (mersì a Marin Bërtolin)