Albina Malerba, l’essensa dla poesìa
.
Ël përfum dij sò vers a së spantia an sël feuj. Paròle sempie e satìe, bon-e a strenze la poesìa për aussela com un bochet ëd fior vers ël sol.
La pì moderna, la pì clàssica, la prinsipëssa dle poetësse ‘d nòstra ca.
Në s-ciancon a l’ànima a dan ste pòche paròle spontà da ‘n cheur ëstrassà. Gnun coment. Për dé n’idèja a l’é mej dovré un dìstich ëd na soa poesìa: Sàgome ‘d seugn tra broa e broa.
.
La cort dle buate
Albina Malerba
Ant la cort dle buate
adess i ven-o për arciamé
j’ani ‘d toa presensa
quand ‘t im soridìe an silensi
ant la cort dle buate
sota la tòpia d’uva mérica
ij seule dël temp
a scapo a la conta dij di:
a-i é pì ‘d memòria ant le pere
ant l’èira ‘d tèra batùa
ant ël profum dl’uva ch’anvèira
che ant le catedraj d’ombra e silensi
Profum e èira
a duro dëdlà ‘d noi e a resto
mistà dël temp a ripete
ij gest ferm e le mute paròle
dla memòria ‘d sempe
.
Spluve ‘d sol e carësse ‘d fiòca. Nossensa, amor e candor mës-cià ansema.
Për n’amor
Albina Malerba
Gate giajet dë vlu
a fan bucèt për le rive
spërdùe dij ri.
Euj ‘d sol a gatìo
ij mesdì sla colin-a
ti promëssa ‘d gòj
it ven-e ant ën reu
ëd lun-e e stèile.
A na neuva nossensa
am ciama amor
stisse ‘d seugn
carësse ‘d fiòca
a cite golà
për nen macé candor.
.
.
Un crij ëstërmà, squasi mut, ch’a s-cianca l’ànima ant ël përfond. Vers dlicà e ancreus ch’a seurto fòra d’un cheur sanglan ch’a piora sensa ‘d lerme, sensa ‘d dësbavure, sensa paròle inùtile. A l’é la gròssa delusion për n’amor ch’a l’ha massà la fiusa e la gòj.
.
Se ‘t fùisse stàit n’òm
Albina Malerba
Ma na matin të vniras
a sercheme ‘nt la rosà
e mia adoss viva
a sarà muta ‘nt ël seugn
ëd na colin-a
Se ‘t fùisse stàit n’òm
‘t l’avrìe portame ‘n colin-a
A sfiniss l’istà:
ant l’anchërna dël soris
l’odor dl’otogn
.
Con finëssa, bel deuit e pòchi vers, la Malerba a l’é stàita bon-a a porté an àut, an sël Parnas ëd la poesìa piemontèisa, sò cit mond d’èire solìe. Arcòrd da carëssé, vita ch’a torna pì nen.
.
Èire
Albina Malerba
Èire solìe ‘d mia tèra
pcit ëspassi infinì
andan-e seulie dle età
‘d coj vnùit prima ‘d mi
èire cun-e dij seugn
…tra ‘l tèit e la bialera
a-i era ‘l mond
(l’hai portà ij sochèt
ël prim invern dë scòla
son scapà sla ciresa
‘l magg ch’i son trovame dòna
l’hai piorà quand i l’hai fàit l’amor)
Èira deserta ‘d mia ca
ant ël creus dël tò gnente
l’arson ëd cola stagion finìa
.
.
Leit motiv ëd soa vita a l’é cola colin-a ch’a ten sò cheur-lun-a ampicà an sla ponta. Parèj, ant la giòstra dj’ani, j’arcòrd a danso a lë scur: la lun-a (sò cheur) a l’é fërmasse là, ansima a cola colin-a rossa e rionda.
Lun-a
Albina Malerba
Ancheuj a l’é ‘l di
dij pciti disegn ‘nmascà
fij lijam caden-e a torno
e a artorno
ant ël vir-a-vir dla giòstra
ligne-temp ‘d na dansa
sensa lun-a
La lun-a a l’é mè cheur
‘mpicà sla colin-a
gròssa e rionda rossa
ant lë scur
dla montà dël Castel
.
.
Për n’amisa
Albina Malerba
‘T ses colin-a
e ‘t ses vis. Ij brombo
a serco carësse ‘d sol
e la sèira ‘l càud d’un falò
Ciarlatan sj’èire
‘s perdoma daré dl’ùltim
gieugh d’ombra:
na giolà d’infansia
për feje la svergna al savi
ch’a l’ha nòm temp
A l’ha ‘n sens la lun-a
e la neuit ciance
da sgheiré coma stèile
për j’euj ‘d n’amis
Meuire a sarà mach
torné sla colin-a
baragne cioche
vigne s-ciancà
tra tèra e cel
L’ùnica cujìa ‘d poesìe d’Albina Malerba a resta, për adess, Ël Meisin (1983).