(1926-1998)
«Pierin Ross për noi, e Pietro Rossi për l’anàgrafe, a l’era nà a Turin a j’8 d’agost dël 1926 e a l’ha sarà soa vita belessì ai 9 d’otóber dël 1998.
I j’ero conossusse pì ‘d vint ani andaré, a l’época che a s’anandiavo le trasmission an piemontèis a le radio e a le television privà.
Chiel a l’ha scrivù an nosta lenga tant an poesìa che an pròsa, e con n’andi che a arvelava chi a l’é bin portà a sòn. Ma «bin portà» a l’é dì pòch, se pa da ràir soe poesìe a son d’una mira franch àuta e original e le pàgine che a ven-o da l’arcòrd, asse ciàir bele dop tanti ani, ëd soa presensa an prima fila ‘nt la Resistensa a rapresento, a nòst giudissi, un-a dle testimonianse pì vere e ‘dcò pì uman-e ‘d coj temp ëd gran tragedia.
Ma Pierin, parèj ëd mi e sovens an mia companìa, a chitava la piuma se i j’ero ciamà a le vijà, le Feste dël Piemont, ij concors literari, le lession, ij convegn o rëscontr dë studi, a spedì «La Slòira» e a ‘n përfond ëd travaj e ‘d manifestassion che, ansema, i l’oma prontà e mnà a compiment. I sai pa dì le desen-e e desen-e ‘d mila chilòmetr che i l’oma fàit […]. E, bele ‘nt j’ore che i passavo an vitura, ël temp a l’era mai sgheirà, se, con soa vos pasia, am contava ‘d soa famija, dj’ani masnà, dël travaj e dla guèra. A l’avrìa avù d’argoment për un gran lìber autobiogràfich, che a l’ha scrivune mach na part, con tut che i lo anvitèissa a buté giù tut lòn che, con na memòria bin ësclinta, a arcordava.
Ant la dédica che am compagna l’omagi dël volum dël 1993 ëd l’editris Pro Piemont coperativa, andova Pierin a smon soa testimoniansa përsonal ant la Resistensa, chiel a l’ha marcà: «A Censin, amis e frél piemonteis che sensa tròpa colpa a I’ha cissame a scrive. Pierin».
An efét, s’a-i era n’òm che a blagava mai, cost a l’era Pierin, e j’arconossiment che a arseivìa a rapresentavo mach un cicinin ëd lon che a meritava dabon.
Màrtes 13 d’otóber, che i l’oma compagnalo an cesa a Druent, a marciavo aranda ij drapo dël Piemont e dij partisan, a dì d’una fe sivil che chiel a l’ha goernà sempe ‘nt la manera pi ancreusa.
da Censin Pich, L’ùltim viagi ‘d Pierin, an s’La Slòira N. 16, Dzèmber 1998
.
L’euvra ‘d Pierin Ross a l’é inédita an volum e spatarà an sj’arviste. A l’ha publicà dël 1993, an colaborassion con Beppe Burzio, Fàule sensa moral – stòrie vere ‘d vita partisan-a vivùa.