Nà a Poirin ai 5 ëd mars dël 1905, avocat, a l’é stàit tra ij fondator dla Companìa dij Brandé. Soe prime poesìe as leso già an sël prim nùmer dl’Armanach Piemontèis dël 1931.
Sla poesìa ‘d Renso dla Tor (Lorenzo “Renzo” Brero), Pacòt a scriv (Ij Brandé n. 267/268, 1/15.12.1957):
«Mal dël pais as podrìo antitolesse tute soe poesìe… Ël ricòrd a l’é për chiel na fòrsa, n’agiut, n’ilusion ëd boneur, tant che la nostalgìa as cambia an simpatìa: anlora la canson a-j nass frësca, sempia, ciàira, con na spontaneità squasi improvisa, che a l’é peui la caraterìstica ‘d soa poesìa e che as sent sùbit ant l’atach dij sò vers: un vocativ che a dventa invocassion e che a-i dà l’andi a sò cant…».
Renso Brero a l’é mòrt ëd 52 ane a Turin ai 17 ëd novèmber dël 1957.
(Remo Bertodat | Piemontèis Ancheuj n.r 75, Mars 1989)
A-i é un concet ëd «Poesìa», ancheuj, che a stenta a aceté, come virtù poètica, la semplicità e ‘l sentiment, tut piemontèis, ëd la «gena»: cola posission ëd l’ànima che — mentre a évita tut lòn che a sà ‘d romanticism decadent e ‘d retòrica — a s’esprim con na umanità istintiva… che a rasenta la sincerità popolar ëd l’ordinari. A l’é un concet limitativ che a impediss ëd deje la giusta arsonansa a ‘d mëssagi rich ëd cola poesìa che a ciama ‘d cheur pur e nossent per definisse. A peul esse, forse, necessari solecité costa sensibilità avzinand-se a la poesìa ‘d Renso dla Tor.
Renso dla Tor a l’é le stranòm d’art ëd Renzo Brero, nà a Poirin ël 5 ëd Mars dël 1905 e manca a Turin ël 17 ëd Novèmber dël 1957. Na vita giovo, la soa, che a l’ha fiorije an cheur la poesìa ispirà da l’amor a la tèra, al pais, a la pian-a ‘d ca: la pian-a ‘d cola Tor Valgorera che Chiel a l’ha sernù coma ànima ‘d sò stranòm d’art. «Poeta dla campagna — a dis Pinin Pacòt —. Chiel a la sent e a la arviv diretament ant soe poesìe, sensa retòrica, senza eloquensa, con le paròle ‘d tuti ij di, cole che a ciamo le còse con sò nòm e a-j fan vëdde come che a son, con ël linguagi dij sò paisan, che Chiel a ciama fratej ant l’amor ëd la tèra ‘d sò cheur. E a l’é nen un linguagi pòver ël sò, përchè pòche paròle a basto a esprime tanta poesìa, quand che pòca poesìa a peul perd-se ant un përfond ëd paròle che a dijo nen lòn che a devo» (Ij Brandé-Giornal ëd Poesìa Piemontèisa, dël 31/12/1957).
Ant la vos ëd Renso dla Tor le paròle misurà — come ‘l pass dël paisan — a l’han realisà soa fàita poètica ant un nùmer limità ‘d componiment. Un nùmer, comsissìa, che a basta a buté an evidensa un mëssagi che a definiss un «poeta».
Camillo Brero | StampaSera 12.3.1992
Campagna
Renso dla Tor
Pas e travaj për la cassin-a ariosa:
ël cel l’é tut asur e ‘l pra fiorì,
e la cassin-a ‘s pompa coma sposa
an mes al verd dle piante e l’òr djë spi:
pas e travaj për la campagna ariosa.
L’òm e le bestie ai camp a son fratej!
Dal sorgh ancreus a s’àussa una canson,
a passa an cincërland në strop d’osej,
e ‘l breugg die bestie a crija an sl’istess ton:
l’òm e le bestie ai camp a son fratej.
Pas e travaj. Ël temp a passa an pressa.
La vita dl’òm a viv con la natura;
an drinta al cheur la bin l’é sempre istessa
e as viv content d’un’esistensa pura.
pas e travaj. Ët temp a passa an pressa.