La Ciambrea dij Deputà ‘d Roma a vòta la propòsta ‘d Lej an sle Minoranse lenghìstiche.
L’ùnica Minoransa “dësmentià” a l’é cola piemontèisa.
da «Gioventura Piemontèisa», Ann V, N.4 | Giugn/Luj 1998
La lèj an sla tùa dle Minoranse lenghìstiche a l’é stàita aprovà da la Camera dei Deputati ai 17 ëd giugn, apress 50 ann che la Costitussion a lo prevëddìa, apress 25 ann ëd proget ëd lèj ch’a son mai rivà al bon.
Antra tuti ij vàire proget ch’a l’han virà ant la cambra e le comission parlamentar, gnun a butava la lenga piemontèisa ant la lista dle Minoranse. L’ùnich emendament (N. 2.8) ch’a ciamava ‘d consideré ‘dcò la lenga pie-montèisa a l’ha presentalo l’On. Mario Borghezio (Lega Nord) ch’a l’ha sostnulo ‘dcò an sede ‘d dëscussion. L’On. Teresio Delfino (CCD-CDU) a l’é dun-a associasse.
Nèn a feje: oposission ëd la Commissione Affari Costituzionali, oposission dël Governo, votassion contra a l’emendament.
A 10 e 10 ëd la matin dij 17 ëd giugn dël 1998 i l’oma an manera definitiva capì – s’i l’avèisso nen capilo anans – che l’Italia a veul che la coltura e l’identità piemontèisa a meuiro ► LINK.
A l’ha dessidù, an mostrand ëd dëspresé tute le posission dj’ëstudios e dj’académich antërnassionaj, dij vàire institù europengh, che ‘l Piemontèis a esist pa.
Ij Piemontèis e Gioventura Piemontèisa, arpresentà da la Consulta për la Lenga Piemontèisa, a seghitran, parèj ëd coma a l’han fàit an coste sman-e, a batse për fé rispeté sò drit a la lenga.
Ël piemontèis a l’é na lenga: a possed na varianta literaria comun-a, na grafìa unificà, na longa tradission d’ëstudi sientìfich e na pròsa moderna. Ma a l’é ‘dcò diferent da l’italian an manera teston-a, ostinà, i dirìo scasi pistin-a, e ‘l fàit ch’a sia nen ëstàit giudicà da l’Ëstat pro slontanà da l’italian pr’esse considerà lenga abstand (indipendenta) an lassa franch anurfatì. Përchè ‘l sorch tipològich ch’a divid ël piemontèis da l’italian a l’é motben ancreus, e ij trat lenghìstich ch’a slontan-o ij doi idiòma, a l’intern ëd la famija neolatin-a, a son pì ‘d coj ch’a j’avzin-o.
A-i é ‘l sospet che la përsonalità tant original ëd nòsta lenga (na ròba ch’a sàuta dun-a a l’euj, bele dij nen ëspecialista), ël nùmer bondos ëd coj ch’a la parlo, oltra, sigura, al fàit che ‘l piemontèis a l’é realment pront për podèjsse avantagé ‘d na legislassion ëd tùa ch’a resta nen litra mòrta a faso nasse an caicun là-bass a Roma d’arlìe superstissiose rësguard a la “sacra unità” dl’alma mater Italia alumna gentium.
LA REDASSION