La strutura melòdica a podrìa testimoniene l’adoss sèltica: un cant ëd bataja ch’a sarìa peui regredì a canson vinòira apress la colonisassion roman-a. A tùit ij pat a s’agiss ëd na canson motobin antica che sens’àutr a l’é nen nassùa coma chanson à boire parèj ëd com a l’é rivane.
A na son trovasse ‘d lession an tuta l’àrea “francòfona”, Piemont comprèis, an vàire lenghe e mila variassion. An Piemont a-i na j’é an piemontèis e an lenga d’òc (La femno lourdo). Na lession completa a l’é stàita cujìa ant n’àrea “lateral”, a Rsciugni (Rossiglione), an col tòch ëd Monfrà ancheuj an provinsa ‘d Génoa, e anregistrà da La Rionda dël 1993.
Na version conossùa coma Maria Catlin-a a l’ha ‘d paròle ch’a smijo pì antiche an su na melodìa diferenta.
MARIA GIOANA
Maria Gioana a l’era ‘n sl’uss
l’era ‘n sl’uss ch’a la filava òh…
L’é passaje sor medichin
– Còs i l’eve Maria Gioana òh…
– S’i savèisse, sor medichin
mi i l’hai tanta mal la testa òh…
– S’i beivèisse pì nen tant vin
mal la testa av passërìa òh…
– S’i beivèissa pì nen tant vin
storassì i sarìa già mòrta òh…
E peuj quand ch’i meuira mi
veuj ch’am sotro ‘nt una cròta òh…
Con ij pé sot al botal
e la boca a la spinela òh…
Na damigian-a për cussin
e quat bote për candèile òh…
E col prèive ch’am sotra mi
veuj ch’a sia cioch ëd branda òh…
E la gent ch’am sotra mi
veuj ch’a canto “La Violeta” òh…
▼ Strasordinaria antërpretassion ëd Fabrizio De André ant j’Ani ’60
▼ La lession ëd la cantant emilian-a Orietta Berti (1974)
► Armonisà dal M° Àngel Agazzani dla Camerata Corale La Grangia