Nino Còsta, «Nino Costa, il bardo piemontese autore della poesia “Rassa Nostran-a”, il “canto dei piemontesi emigrati” conosciuto a memoria da papa Francesco» (Gioann March Pòlli)
Rassa Nostran-a
Nino Còsta
Ai Piemontèis ch’a travajo fòra d’Italia
Drit e sincer, còsa ch’a son, a smijo:
teste quadre, pols ferm e fìdich san
a parlo pòch ma a san còsa ch’a dijo
bele ch’a marcio adasi, a van lontan.
Sarajé, murador e stërnighin,
mineur e campagnin, saron e fre:
s’a-j pias gargarisé quàich bota ‘d vin,
i é gnun ch’a-j bagna ‘l nas për travajé.
Gent ch’a mërcanda nen temp e sudor:
– rassa nostran-a lìbera e testarda –
tut ël mond a conòss ch’i ch’a son lor
e, quand ch’a passo …tut ël mond a-j guarda:
Biond canavzan con j’euj color dël cél
robust e fiér parèj dij sò castej.
Montagnard valdostan dai nerv d’assel,
mascc ëd val Susa dur come ‘d martej.
Face dle Langhe, rubie d’alegrìa,
fërlingòt dësciolà dij pian vërslèis,
e bielèis trafigon pien d’energìa
che për conòssje a-i va set ani e ‘n mèis.
Gent ëd Coni: passienta e un pòch dasianta
ch’a l’ha le scarpe gròsse e ‘l servel fin,
e gent monfrina-a che, parland, a canta,
ch’a mossa, a fris, a beuj… come ij sò vin.
Tut ël Piemont ch’a va serchesse ‘l pan,
tut ël Piemont con soa parlada fiera
che ant le bataje dël travaj uman
a ten àuta la front… e la bandiera.
Òh bionde ‘d gran, pianure dl’Argentin-a
“fazende” dël Brasil perse an campagna
i sente mai passé n’aria monfrina-a
o ‘l ritornel ëd na canson ‘d montagna?
Min-e dla Fransa, min-e dl’Almagna
che ‘l fum a sercia an gir parèj ‘d na frangia,
vojàute i peule dì s’as lo guadagna,
nòst ovrié, col tòch ëd pan ch’a mangia.
Quàich vòlta a torno e ij sòld vansà ‘d bon giust
a-j rendo un ciabotin o un tòch ëd tèra
e anlora a anlevo le soe fiëtte ‘d sust
e ij fiolastron ch’a l’han vinciù la guèra.
Ma ël pi dle vòlte na stagion perdùa
o na frev o ‘n maleur dël sò mësté
a j’inciòda ant na tomba patanùa
spersa ant un camposanto forësté.
da “Sal e peiver”, Turin, ©Viglongo, 1998 (10° edission)
◄ Mila agn ëd Literatura Piemontèisa